Биыл қанша адам нарколог көмегіне жүгінді

2023 жылдың басынан бері Алматының нарколог-дәрігерлерінен көмек сұрап 4600-ден астам адам жүгінді. Мұндай деректерді Өңірлік коммуникациялар қызметінің брифингінде психикалық денсаулық орталығы директорының наркологиялық қызмет жөніндегі орынбасары, жоғары білікті санатты психиатр-нарколог дәрігер Гүлмира Әбдібаева келтірді, деп хабарлайды Almaty.tv.

Журналистерге сөйлеген сөзінде дәрігер есірткі нарығы соңғы жылдары айтарлықтай өзгергенін хабарлады. Көптеген адам синтетикалық есірткіге отыруда.

"Жылдан жылға біз синтетикалық есірткі қауіптілігін айтамыз, алайда есірткіге тәуелділер мұны ескермей, оны қабылдауын жалғастыра береді. Есепке қойылған жасөспірімдер саны артты. Егер 2021 жылы есепте 8 кәмелетке толмаған болса, 2022 жылы - 18, ал 2023 жылдың бірінші тоқсанында - 17 жасөспірім болды", - деді Гүлмира Әбдібаева.

Наркологтар алматылықтарға жаман әдеттен аулақ болуды барынша ескертіп отырады. Мысалы, биыл алкоголизммен және 1152 нашақорлықпен ауыратын 3457 адам есепке алынды.

Дәрігер ең қауіпті синтетикалық препараттар мен олардың асқынулары туралы айтты.

"Көбінесе жастар айналасынан, сырттан жағымсыз тәжірибе алады. Адам жақсыдан гөрі, жаманға тез үйренеді. Ересектерде жиі кездесетін жаман әдеттер - жасөспірім шағында темекі шегіп, ішімдік ішетіні. Біртіндеп олар жеткіліксіз болғандықтан, адам тыйым салынған дәрі-дәрмектерді "тек 1 рет" қабылдаймын деп ойлайды. Бірақ жаман әдеттің қауіп де сонда жатыр. Өкінішке қарай," тек 1 рет" көбінесе есірткіге құмарлықты туындатады және оны жеңу басқа адамдардың көмегінсіз мүмкін емес", - дейді Гүлмира Әбдібаева.

Жаңадан есірткіге салынғандар көп жағдайда "кез келген уақытта келесі дозадан бас тарта аламын" деп сеніп, көмек сұрауға тырыспайды.

Сарапшының айтуынша, бүгінде ең көп таралған синтетикалық препараттар-амфетамин (ЖИТС деп танылған, амф, жылдамдық, фен, тез), метамфетамин және экстази (MDMA). Осы түрдегі препараттардың химиялық құрамы допаминнің бөлінуін жасанды түрде ынталандырады, нәтижесінде көңіл күй біраз уақытқа көтеріледі, стресс және барлық проблема мен уайым уақытша жойылады.

"Синтетикалық препаратты қолданғаннан кейін күштің артуы, эйфория, белсенділік пен энергияның жоғарылауы, өзіне деген сенімділік әсерлері болады. Бұл адамды ұйқысыздыққа ұшыратып, әлсіретіп жібереді", - деп жалғастырды дәрігер.

Сіздің досыңыз немесе жақын адамыңыз есірткіні қолданатынын аңғару оңай емес, дегенмен байқауға болады. Айқын белгілердің бірі ретінде көз қарашығындағы өзгерісті айта аламыз. Есірткінің әсерінен көз қарашығы кеңейеді немесе тарылады (кішкентай нүктенің мөлшеріне дейін), онымен қоса олар, жарықтың күрт өзгеруіне мүлдем жауап бермейді. Сондай-ақ көздің ерекше жылтырауына немесе ақуыздардың қызаруына назар аударыңыз.

Тағы бір айқын белгі - терінің бозаруы. Ол бозғылт және сарғыш болады. Ұзақ уақыт емделмейтін зақымданулар (мысалы, безеулер мен жаралар) пайда болады. Есірткіні ұзақ уақыт қолданған кезде тері шаршаған және аурушаң болып көрінеді.

Нашақордың жеке заттарында немесе бөлмесінде тәуелділікті көрсететін оғаш заттарды табуға болады: белгісіз зат салынған пакеттер, түтіктер мен бонгтар, түбі күйдірілген пластикалық бөтелкелер, күйген қасықтар және т. б.

Психикалық денсаулық орталығы директорының наркологиялық қызмет жөніндегі орынбасары, жоғары білікті санатты психиатр-нарколог дәрігер Гүлмира Әбдібаева балалар мен жасөспірімдердің ата-аналарын олармен сенімді қарым-қатынасты сақтауға шақырды.

"Егер бала есірткі туралы сұраса, қорықпаңыз, оны не үшін қызықтыратынын, не көргенін немесе сезінгенін бірге түсінуге тырысыңыз. Жазалаудың қажеті жоқ. Кез келген бала үшін ата-анасының қолдауы, көмектесуі және ұрыспағаны өте маңызды. Ұрысудың орнына, керісінше, қатты құшақтап, балаңыздың сізді қаншалықты қажет ететінін сезініңіз", - дейді дәрігер.

Оқи отырыңыз: Қапы қалмаңыз: көрермен көзайымына арналған үздік жобалар