Қандала қайдан пайда болады

Жаңа жиһаз, секонд хендтен алынған киімдер қандаланың пайда болуына себеп болуы мүмкін. Алматылық мамандар зиянкестерден қалай құтылу керектігін және дезинфекциялық өңдеу қалай жүргізілетінін айтып берді, деп хабарлайды Аlmaty.tv.

ӨКҚ алаңында Алматы қаласы бойынша Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті мен Дезинфекция орталығының сарапшы-эпидемиологтарының қатысуымен брифинг өтті, олар қала тұрғындарын жәндіктер мен қандаладан өз бетінше құтылудың орнына дезинфекциялаушы мамандарға жүгінуге шақырды. Сондай-ақ көршілерді дезинфекция жүргізіліп жатқанынан хабардар ету қажет. 

Табиғатта барлығы 40 мыңнан астам қандала бар, олардың Қазақстанда 1500 түрі бар. Сарапшылардың айтуынша, қандала адам қанымен қоректенеді. Бір рет шаққан кезде құрт-құмырсқа қандаланың салмағынан 2 есе артық қан сорады.

 - Азаматтар  үй қандаласына жиі шағымданады. Олар түнгі уақытта белсенді болады. Олар 4 айға дейін өмір сүреді және тек адам бар жерде тіршілік етеді. Қанда қырық күн ішінде дамиды және бір уақытта үш жүзге дейін жұмыртқа салады. Олар үшін қолайлы орта - ескі ағаш жиһазы. Сонымен қатар еден жарықтарында, плинтус артында мекендейді. Олар үшін қолайсыз орта - жаңа бетон монолитті үйлер, бірақ адам жүрген жердің бәрі қандаланың жаңа ортаға бейімделуі үшін жеткілікті, - деді Алматы қаласы бойынша Дезинфекция орталығы директорының орынбасары Вахит Сейдуалиев. 

Сарапшы сонымен қатар бөлмені дезинсекциялық жұмыстарға дайындау бойынша ұсыныстарымен бөлісті.

 - Қандалаға қарсы өңдеу кезінде бірінші кезекте қоқысты жою керек. Ең алдымен, жиһаз артқа тартылады, ыңғайлы және кедергісіз өңдеу үшін - барлық беткі қабаттар мен саңылаулар дезинсекция жүргізуге қол жетімді болуы керек. Азық-түлік, ыдыс-аяқ пен киімді алып тастау керек. Ескі әрі қажет емес жиһазды тастаған жөн. Төсек-орынды қағып, сілкіп, далада кептіріп алған жөн. Өңдеу жүргізу кезінде бөлмеде артық адамдар мен жануарлар болмауы керек, - деді Вахит Сейдуалиев. 

Үй-жайға дезинфекциялық өңдеу 2-3 сағат ішінде жүргізіледі. Өңдеу мұқият суару және сүрту әдісімен жүзеге асырылады. Өңдеу жасалып болғаннан кейін, үй-жай адамдар болмаған кезде бір тәулікке жабылуы керек. Өңдеу жүргізілгеннен кейін бір күн өткен соң қандалалар өледі. Алдын алу  мақсатында бір айдан кейін аталған үй-жайға дезинсекциялық өңдеуді қайталаған жөн. 

Дезифекциялық  препараттарға еркін қол жетімді екеніне қарамай, қандалаларға өз бетінше өңдеу ұсынылмайды. Дезинфекция орталығының мамандары бұл мәселе бойынша арнайы қызметтерге жүгінуге кеңес береді.Өңдеу және дезинсекциялық жұмыс жүргізетін компанияны таңдағанда, ең алдымен, бұл нарықта бар-жоғын  ескеру қажет. Екіншіден, оқудан өткені туралы куәліктері бар тәжірибелі мамандардың болуы. Үшіншісі, мамандар өз жұмысында қолданатын жабдықтар мен препараттар. 

- Дезинфекция, дезинсекция, дератизация қызметтері бәсекелестік ортада. Алматы қаласының аудандық санитарлық-эпидемиологиялық бақылау басқармаларының бақылауында 36 сақтау нысаны және дезинфекция, дезинсекция, дератизация құралдары мен препараттарын дайындау, өндіру, өткізу бойынша 24 нысан бар, - деп атап өтті Алматы қаласы Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Гаухар Қаткенова.

Журналистердің сұрақтарына жауап бере отырып, Гаухар Қаткенова қандалаларды өңдеу нәтижесінде адамдардың улану жағдайлары болмағанын, бірақ 2019, 2021 жылдары мұндай фактілер тіркелгенін хабарлады. Содан кейін пәтерлер пестицидтер болып табылатын бірінші дәрежелі қауіпті препараттармен өңделді. Олар ауыл шаруашылығында арамшөптерді жою үшін қолданылады. Адамдар бұл препараттарды нарықтарда таңбалаусыз және нұсқаулықсыз сатып алады. Өңдеу кезінде азаматтар көршілеріне ескертпеген,  бұл улануға әкелді.

Өз кезегінде Алматы қаласы бойынша Дезинфекция орталығы директорының орынбасары Вахит Сейдуалиев олардың мамандары қандалалардың жоюға өтінімдер түскен кезде алдымен пәтерді тексеретінін, содан кейін өңдеу бойынша іс-шаралар жоспары әзірленетінін айтты. Клиенттердің қалауы бойынша олар киім мен төсек-орын жабдықтарын камералық өңдеуді ұсынады. Апта сайын дезинфекция орталығына қала тұрғындарынан 1-2 өтінім келіп түседі, олар жаңа жиһаз алғанын немесе секонд хендтен киім сатып алғанын түсіндіреді. Бұрын мұндай өтінімдер әлдеқайда аз болатын. Тағы бір-екі жыл бұрын айына бір-екі өтінім келіп түсті, содан кейін қазір апта сайын түсіп тұрады. 

- Кеше ғана төрт қабатты үйдің тұрғыны бізге үйінде қандаланың пайда болғаны туралы хабарлады. Біздің мамандар өтінімді қабылдап, өңдеу жұмыстарын бастады, - деді Вахит Сейдуалиев.

Дәрігер-эпидемиолог Бекболат Өтегенов қандаланың пәтерге тұрмыстық заттармен және киіммен бірге келетінін айтты. Әдетте олардың шаққаны білінбейді,  тек бірнеше күннен кейін адам терісінің қызарғанын көреді.

 - Егер  осындай жәндіктер көп қабатты үйде пайда болса, жалпы өңдеу жүргізген жөн. Мен тек қандалалар туралы айтып отырған жоқпын. Бұл ЖПИК пен ПИК-тің құзыретінде, - деп есептейді Бекболат Өтегенов.

Қорытындылай келе, денеде жәндік шаққаннан кейінгі қызарған белгі қандаланың пайда болуының айқын белгісі болып саналады.

Оқи отырыңыз: Алматыда көше шамдары ауыстырылды