Танымдық іс-шараны Әбілхан Қастеев атындағы ҚР Мемлекеттік өнер мұражайы ұйымдастырды. 17 наурызда Қазақстанда Наурыз мерекесінің төртінші күні атап өтілуде, деп хабарлайды Аlmaty.tv.
Бұл күн дәстүрлі түрде қазақстандықтар үшін маңызды болып табылатын отбасы құндылықтарына арналған. Шаңырақ күні патриотизм, адамгершілік пен еңбекқорлық басымдыққа ие болашақ ұрпақты тәрбиелеудің дұрыс мәдениетін қалыптастыруды білдіреді.
Шаңырақ – киіз үйдің күмбезін жиекке жазылған торлы крест түрінде тағатын конструктивті элемент. Күмбездің бүйір элементтерін – уықтарды ұстап тұруға және күн сәулесі мен түтіннің ошақтан шығуы үшін саңылау жасауға арналған. Қазақтардың арасында Шаңырақ – отбасылық жәдігер, ұрпақ жалғасының белгісі, қасиетті мәртебеге ие және көктегі күмбездің, үйдің, игіліктің, қауіпсіздік пен мұраның символы болып табылады, ол материалдық та, рухани да ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отырады. Ол сондай-ақ отбасының тұрақтылығын және ұрпақтың үздіксіз жалғасуын білдіреді.
Мереке құрметіне Ә. Қастеев атындағы мұражайда экскурсия өтті, оның барысында мұражай қызметкерлері киіз үйдің негізгі бөліктерінің бірі – шаңырақ туралы қызықты ақпаратпен бөлісті, сондай-ақ ұлттық өнер бұйымдарын жасау дәстүрлері мен технологиялары туралы егжей-тегжейлі айтып берді. "Қазақстанның сәндік-қолданбалы және заманауи өнері" мұражайының тұрақты экспозициялары бойынша экскурсияны Шолпан Нұғыманова мен Гүлденай Бекбаулиева өткізді.
Экспозицияда шаңырақтың өзі, XIX және ХХ ғасырлардағы өнер туындылары, сондай-ақ қазіргі заманғы суретшілердің, қолөнершілердің еңбектері ұсынылды.
– Наурызнаманың онкүндігі аясында бүгін экскурсия отбасылық құндылықтар күніне арналған. Қолданбалы өнер Қазақстан халқының дәстүрлері мен мәдени мұрасын бейнелейді. Біздің жастар мен болашақ ұрпақ шаңырақтың не екенін білуі керек. Көрме аясында оннан астам гобелен, ұлттық стильдегі зергерлік бұйымдар, киіз, былғары бұйымдар, кесте тігу, тоқу, ағаштан жасалған бұйымдар ұсынылған, – деді мұражай педагогикасы және экскурсия бюросының жетекшісі Гүлнар Жуваниязова.
Іс-шараға "Арыстан" мамандандырылған лицейінің оқушылары қатысты. Жастар экскурсоводтарды мұқият тыңдады.
- Шаңырақ – біздің тірегіміз. Жалпы киіз үй – бұл ежелгі дәуірден келе жатқан көшпенділердің дүниетанымы. Шаңырақ киелі мағынаға ие, шексіздікті, мәңгілікті бейнелейді, ол түркі халықтары үшін киіз үйдің сындарлы элементі ғана емес, сонымен қатар көптеген нанымдар мен ғұрыптармен ұштасқан қасиетті нысан. Бұл қасиетті мағына оны қазақтар үшін ерекше етеді. Шаңырақ үйді, үй ошағын және рудың жалғасын бейнелейді, бұл оның қазіргі Қазақстанның елтаңбасында болуын түсіндіреді. Шаңырақ ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан отбасылық жәдігер болды және оның маңызы әсіресе әкесіне тиесілі қара шаңыраққа-шаңыраққа құрметпен қарайтын ұлдары үшін өте маңызды болды. Қазақтар шаңыраққа қарап маңызды ант берді, - деді экскурсовод Шолпан Нұғыманова.
Мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін өнермен танысудың тактильді әдісі қарастырылған, "Жанасу" шағын экспозициясы жасалған, экспонаттарды қолмен ұстауға болады.
Наурыз қарсаңында мұражайда түрлі іс-шаралар өткізу жоспарлануда, толық ақпаратпен мекеменің әлеуметтік желілердегі беттерінен танысуға болады.
Оқи отырыңыз: Ертегі әлеміне саяхат: балаларға халық қазақ дәстүрлері түсіндірілді
