Алматыда Дүниежүзілік инсультпен күрес күні аясында конференция өтті

Алматы қаласының №7 қалалық клиникалық ауруханасында Дүниежүзілік инсультке қарсы күрес күні аясында аталмыш аурухананың және С.Д.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ жүйке аурулары кафедрасының қызметкерлері, «Неврологтар ассоциациясы» ҚБ мүшелері, невропатолог, терапевт, кардиолог, нейрохирург дәрігерлері, сонымен бірге, резиденттердің қатысуымен ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Конференция аясында инсультты диагностикалау мен емдеуге қатысты ең өзекті мәселелер талқыланды, деп хабарлайды Almaty.tv тілшісі №7 ҚКА-ның баспасөз қызметіне сілтеме жасап.

Жүрек-қан тамырлары аурулары дүние жүзінде өлім мен мүгедектіктің басты себептерінің бірі болып табылады. Жыл сайын әлемде 7 миллионға жуық адам инсульт салдарынан қайтыс болады. Медициналық статистикаға сәйкес, жыл сайын 40 мыңнан астам қазақстандық инсультпен ауырады, оның 60 пайызы мүгедек болып қалады. Аурудың алғашқы 10 күнінде 5000 адам қайтыс болады. Инсультпен ауыратындардың шамамен 70% сырттан көмекке мұқтаж. Тірі қалған науқастардың шамамен 10% -ы ғана қалыпты өмірге, жұмысқа орала алады. Қан айналымы жүйесінің аурулары  мүгедектіктің жоғары деңгейімен қауіпті. Әлеуметтік белсенді және еңбекке қабілетті жастағы инсульттің жиілігі 60%-дан асады.

№7 қалалық клиникалық аурухананың №1 инсульт бөлімшесінің меңгерушісі, Алматы қалалық Қоғамдық денсаулық  басқармасының штаттан тыс бас инсультологы Жанна Дюсембаеваның айтуынша, жыл сайын 4 мыңнан астам қаламыздың тұрғыны инсульт ауруына шалдығады. 2021 жылдың қорытындысы бойынша Алматы қаласында 4428 адам инсульт ауруынан ем алған. №7 аурухананың инсульт орталығында инсульт ауруына шалдыққан 1960 науқас емделді. Күнделікті аурухананың екі инсульт бөлімшелерімен, қан тамырлары нейрохирургиясы және жансақтау бөлімшелерінде 90-ға жуық науқас ем алады.

Инсульттің  негізгі себебі – ми қан айналымының бұзылуы, –деп  Жанна Дюсембаева атап өтті. Мида қан ағымы ішінара бітеліп немесе толығымен  жүрмей тоқтатылады. Бұл ауруға қарсы ем-шараны дер кезінде жүргізу өте маңызды, сондықтан егер тусыңыз немесе өзіңізде белгілер пайда болып  күдіктенсеңіз, 103 телефоны арқылы жедел жәрдем бригадасын дереу шақыру қажет. Дәрігерлер келгенге дейін науқастың таза ауаға шығуын қамтамасыз ету қажет. Инсульт ауруынан сақтану үшін қан қысымын бақылау, дұрыс тамақтану, салауатты өмір салтын ұстану, темекі шегу және алкогольді шамадан тыс тұтынуға шектеу қою, күйзелістік жағдайлардан аулақ болу керек.

Жанна Дюсембаева инсульттің қауіпті факторлары ретінде қан қысымының жоғарылауы, созылмалы аурулар, артық салмақ, холестериннің жоғары болуы, физикалық белсенділіктің төмендігін атап өтті, және де тұқым қуалаушылығымен жас мөлшеріде рөл атқаратынын еске салды. Ер адамдарда әйелдерге қарағанда инсульт жиі кездеседі. Дәрігер атап өткендей, инсульт алған көптеген науқастарда дененің бір жағы ішінара немесе толығымен сал болып қалады, сөйлеу бұзылыстары, қозғалыс функциялары және когнитивті бұзылулар байқалады. Сондықтан пациенттердің когнитивті және моторлық функцияларын қалпына келтіруге мүмкіндік беретін пациенттерді оңалту шешуші рөл атқарады. Сонымен қатар, оңалту терапиясы келесі бес жылда қайталануы мүмкін басқа инсульттің алдын алуға көмектеседі. «Алдын алу және дер кезінде диагностикалау, уақтылы медициналық тексерулер мен медициналық тексерулер өте маңызды», - деп есептейді инсульт маманы. Осы мақсатта Дүниежүзілік инсультке қарсы күрес күні аясында №7 аурухананың емханасы тұрғындарға Ашық есік күнін өткізді.

Сонымен қатар, Дюсембаева инсультпен күресуде әртүрлі бейіндегі  дәрігерлердің күш-жігерін біріктірудің маңыздылығын, сонымен бірге  пациенттерге медициналық көмек көрсетуде осы мамандықтағы дәрігерлерді үздіксіз оқытудың маңыздылығын айрықша атап өтті.

Алматы қаласының бас инсультологының айтуынша, қазіргі уақытта мегаполисте 5 инсульт орталығы бар: оның екеуі №7 қалалық клиникалық ауруханада орналасқан және бір-біреуден Орталық қалалық клиникалық ауруханада, Алматы қалалық жедел шүғыл көмек көрсету ауруханасында және №4 қалалық клиникалық ауруханасында бар. Қаладағы 5 инсульт орталығының әрқайсысы қажетті заманауи құрал-жабдықтармен қамтамасыз етілген (ангиографиялық қондырғылар, Cerebra бағдарламасымен жаңа КТ аппараттары). Инсультпен ауыратын науқастарды емдеу процесінде мультидисциплинарлық әдіс қолданылады. Жергілікті жерде невропатологтар, қан тамырлары нейрохирургтары және кардиологтардың мультидисциплинарлық тобы жұмыс істейді, медициналық көрсеткіштерге сәйкес тромбоэкстракциядан бастап көлемдік араласуға дейін ми тамырларына операциялар жасалады.

Айта кету керек, Дүниежүзілік инсультпен күрес күні қазанда (World Stroke Day) Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бастамасымен жыл сайын 29 атап өтіледі. Бұл күн инсульт проблемасы туралы халыққа жан-жақты хабардар ету, емдеудің жаңа  хаттамаларын ұсыну мен медицина мамандарына құрмет көрсету мақсатында ұйымдастырылды.