"Мерзімінен бұрын берілсін": Қазақстанда зейнетақы жүйесін реформалауды ұсынды

Зейнетақы жинақтары бар еліміздің азаматтарының 70%-дан астамының қаражаты миллион теңгеге жетпейді. Бұл сома ипотека алуға өтініш берген кезде алғашқы төлем үшін де жеткіліксіз. Отандық сарапшылар зейнетақы жүйесіне жаңа реформа ұсынуда, бұл қазақстандықтарға қартайған кезде ғана емес, баспана және басқа да әлеуметтік қажеттіліктерді үнемдеуге көмектеседі, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі "24.kz"-ке сілтеме жасап.

Сарапшылар жағдайдан шығудың бір жолын - толықтай реформа жүргізу деп санайды. Олар сингапурлық зейнетақы жүйесінің тәжірибесімен танысып, Орталық жинақтау қорын құруды ұсынады. Бұл - біздің БЖЗҚ-ның өзіндік аналогы. Сингапурда қызметкер де, жұмыс беруші де қорға ай сайын жарналар аударады, олар салымшылардың үш түрлі шотына бөлінеді: тұрақты, арнайы және медициналық.

Салымшы тұрақты шоттағы қаражатты тұрғын үй сатып алуға, өзі немесе отбасы мүшелері үшін оқу ақысын төлеуге қолдана алады. Мүмкіндігі шектеулі болған жағдайда немесе салымшыға, мысалы, ауыр немесе емделмейтін ауру диагнозы қойылған жағдайда, мерзімінен бұрын ақша алу мүмкін болады. Арнайы шотта жинақталған қаражат «қол жетімсіз» зейнетақы резерві болады. Ал, инвестор медициналық шоттағы ақшаны денсаулығына жұмсай алады.

"Мұндай жүйені қазақстандық жағдайда сәтті бейімдеуге болады. Мұндай интеграцияланған тәсіл барлық тараптардың, соның ішінде көлеңкелі экономиканы заңдастыра алатын мемлекеттің және жалақы қорына салық ауыртпалығы азаятын жұмыс берушілердің мүдделерін қанағаттандыра алады. Мұндай жағдайда қызметкерлер өздерінің әлеуметтік мәселелерін шешудің толыққанды құралын алады. Сонымен қатар, олар зейнетке шығуға қаражат жинайды", - деді Стратегиялық бастамалар орталығының жоба директоры Бақытжан Саркеев.

20 қарашада Стратегиялық бастамалардың екінші форумында сарапшылар мен Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі өкілдерінің бірлескен талқылауы өтеді.